9.02.2010

SUÇ GELİRİ AKLAMA YÖNTEMİ: KREDİ BİRLİKLERİ OLUŞTURULMASI

İngiltere’de bulunan Müşterek Suç Gelirlerini Aklama İcra Kurulu (Joint Money Laundering Steering Group - JMLSG) Kasım 2006 kılavuzunda, kredi birlikleri düşük suç gelirlerini aklanma riski gösterse de, bu birliklerin hala suç gelirlerinin aklanmasına ve terörün finansmanı planlarına karşı banka kardeşleri ile benzer açıklara sahip olduğunu belirtmiştir.

Olumlu taraftan bakıldığında, JMLSG raporuna göre, bankalarla ve diğer finansal kuruluşlar ile mukayese edildiğinde görece küçük boyutları, dolandırıcılar için yasadışı nakdin temizlenmesini daha zor hale getirmektedir, çünkü şüpheli faaliyetler daha hızlı bir biçimde bildirilmektedir. Ayrıca bu durum, kredi birliği çalışanlarının 15.000 € veya üzeri [yaklaşık 20.000 ABD Doları] işlemler için müşterilerinin kimliklerini saptaması ve hesap açılışında kimlik teyidi gibi İngiltere düzenlemelerine riayet etmesini daha kolay hale getirmektedir.

İngiltere’de bulunan lider finansal hizmet meslek odalarından biri olan ve 1990 yılından beri suç gelirlerinin aklanması kontrol kılavuzları yayınlamakta olan JMLSG, iki tip kredi birliği bulunduğunu belirtir: Versiyon 1 kredi birlikleri olarak adlandırılan birinci tip sadece temel tasarruflar ve kredi ürünleri sunar, Versiyon 2 olarak adlandırılan ikinci tip ise daha geniş çaplı finans hizmetleri sağlar.

Beklendiği üzere, raporda Versiyon 2’nin daha yüksek suç gelirlerini aklama riski taşıdığı belirtilmiştir, zira bunlar daha fazla müşteri içerme eğiliminde olup potansiyel suçlulara yasadışı kazançlarını gizlemek için daha çeşitli olası yollar sunmaktadırlar. Her iki tip de, suç gelirlerinin aklanması veya terörün finansmanı riskini artıran “yüksek nakit işlem seviyeleri” içermektedir.

Grup, diğer yüksek risk taşıyan işlemleri şu şekilde belirlemiştir: üçüncü şahıslara para transferleri, başka biri için nakit ödeme yapan üçüncü şahıslar ve bir hesap açılırken kimlik bilgisi verilmesindeki isteksizlik.

JMLSG kredi birliklerine çocukların hesaplarındaki olağandışı faaliyetleri dahi izlemelerini tavsiye etmiştir, çünkü kirli para aklayıcıları bu işlemlerin daha az dikkat çekeceğini düşünerek bu fonları yasadışı amaçlar için kullanmaya çalışıyor olabilmektedir.

Bu riskli operasyonlarla mücadele etmek için grup kredi birliklerine suç gelirlerinin aklanma riskini düşürmek için kullanılacak etkili yolların genel hatlarını belirten resmi ve yazılı politikalar oluşturmalarını tavsiye etmiştir.

Bu politikalar asgari olarak şunları içermelidir:

■ Müşterilere, ürünlere ve kuruluşun yerine özel dikkat göstererek kredi birliğine özgü riskleri tespit etmeye yönelik tedbirler.

■ Değerlendirilen risklerin yönetimi ve kontrolü için ana hatlar.

■ İç operasyonları izleme ve iyileştirme yöntemleri.

■ Riski ve bu kararların arkasındaki sebepleri önlemek için atılan adımların dokümantasyonu.

■ Kayıt tutma prosedürleri hakkında talimatlar.

Yazılı politikanın yanı sıra, grup aynı zamanda çalışanların potansiyel suç gelirlerinin aklanması işlemlerini nasıl fark edecekleri ve baş edecekleri hakkında eğitilmeleri, durum tespiti prosedürlerini öğrenmeleri ve suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi uyum görevlisinin sorumluluklarını bilmeleri gerektiğini belirtmiştir.